Алексей Калининскай айар үлэтин туһунан хаартыскалар сигэлэрэ
ОТЗЫВЫ
Песня - сила выражения любви
Алексей Кириллович 2012 г. выпустил в свет удивительную книгу «Якутская песня в ритме времени». В этой книге вы найдете, как и я, отголоски прошлого, отголоски своих мыслей, тому кто служил Якутской песне. Эта книга – огромный труд! И вот я хочу заметить, что в этом человеке есть “общественный темперамент”, он первым организовал “Ассоциацию мелодистов”, организовал первый “Ньургуһун ыһыаҕа” мелодистов, поставил “Сэргэ” Песне мелодистов. Как вы сами знаете, в те времена очень сложно было все это организовать и думаю сегодня об этом вы все вспомните. У него всегда очень много удивительных начинаний, акций – установить памятники песне из мрамора, камня, дерева и др. Какой замечательный клип по песне Павла Соловьева!!! Вся композиция так бережно сделана от начала с народной любимицы Эдьиий Марыыны, даже с сохранением тональностей у разных исполнителей! Алексей, Ваша неисчерпаемая деятельность в самых разных формах поддержки любви к родным с детства песням, вызывает восхищение бережностью отношения к феномену ПЕСНИ - СИЛЫ ВЫРАЖЕНИЯ ЛЮБВИ К РОДИНЕ!!! Вы, мелодисты, ловите радарами своих сердец стихи единомышленников, сверху ловите интонации, и это чудо на крыльях двух сердец даже незнакомых авторов летит от сердца к сердцу!!! Спасибо за Ваш талант служения якутской ПЕСНЕ!!!
Аиза Петровна Решетникова,
народная артистка РС (Я)
Уйан куппун хамсатан...
Алексей Калининскай-Луҥха Өлөксөй саха биир биллиилээх мелодист-композитора өр кэмнэргэ туруулаһан туран саха ырыата сайдарын туһугар туох баар сыратын-кыаҕын биэрэн үлэлии сылдьар. Күн бүгүҥҥэ диэри саха поэттарын тылларыгар истиҥ-иһирэх, норуот сөбүлээн истэр,ылынар, ыллыыр, олоҕун аргыһа оҥостор ырыалары айар-тутар. 2005 сыллаахтан, кини тэрийбит “Дьүһүй” сахалыы ырыа кулуубуттан саҕалаан, ырыаларын испэр киллэрэн 42 ырыатын толорон кэллим, ол ырыаларбынан икки дисканы таһааттарбытым. Мин художникпын, хартыыналарбын айарбар кини ырыалара күүс-көмө, ордук дойду туһунан ырыалара киһи уйан кутун хамсаталлар, иэйиини уһугуннараллар... Төһөлөөх элбэх ансаамбыллары, хордары ыллатан, ырыаҕа сыһыаннаах тэрээһиннэри оҥортоон, ыччаты уһуйан кэллэ, онтон биир улахан бырайыага, республикаҕа утумнаахтык ыытыллан, “Ырыа Күнүн” саҕалаабыта тохсус сылыгар барда. Кини ханнык баҕарар киһини ыллатар дьоҕурдаах, ол курдук оҕо буол, кырдьаҕас буол, кыаммат инбэлиит буол... Саха ырыатын үйэтитиигэ үтүмэн үлэлэрдээх, кэргэнинээн Варвара Иннокентьевналыын саха ырыатын сайдыытын сырдатар кинигэлэри таһаарбыттара, мелодистар Ассоцияларын, ырыа күрэхтэрин, саха ырыатын сайдыытын салгыыр үгүс өрүттээх үлэлэр тэрээһиннэрэ, дойдутугар мөлүйүөнүнэн сууммалаах духуобунас скверин көҕүлээн туттарыыта. Бу сквер быйыл ахсынньыга үбүлүөйдээх 10 сылын туолар. Алексей Кириллович 150 тахса ырыа ааптара, ол иһигэр 20-тэн тахса гимин буолбут ырыалара. Мин биири тоһоҕолоон этиэхпин баҕарабын, бөлүһүөк, профессор, ырыанньык-поэт Ксенофонт Уткин-Нүһүлгэн тылларыгар “Саргыбыт сайыннын” ырыа туһунан. Бу ырыаны истээт, олох атын турукка, эйгэҕэ киирэн ылбытым уонна толкуйдаан баран аһаҕастык санаабын эппитим: “Дьэ доҕоор Өлөксөй, испэр олус да өр күүппүт, кэтэспит курдукпун маннык ырыаны... Дьэ бу саха норуотун өрөгөйдөөх ырыатын Ксенофонт Уткинныын айан таһаарбыккыт тоҕо баҕас дьиктитэй, үчүгэйэй! Бу айымньы Саха сирин өрөгөйүн үрдэтэр күүстээх ырыа, гиимин да буолуон сөп...Өлөксөй, улахан махтал өлбөт үйэлээх ырыаны айан таһаарбыккытыгар!” Табаарыһым сүрдээх сэмэй киһи, ити сүҥкэн айымньыны айан баран, хайдах эрэ мин эппиппин соччо ылыммат курдук, билигин наһаа дарбатан публикаҕа этэ-тыына, саҥара сатаама, баҕар хаһан эрэ бириэмэтэ кэлиэҕэ, билигин ылланныан, иһиллиэн, дьон ылыныан наада диэн түмүктээбитэ. Ол да буоллар тугу санаабыппын ыһыктыбаппын, бу ырыа Саха сирин өрөгөйүн ырыата буоларыгар баҕа санаабын биллэрэбин! Луҥха Өлөксөй ырыатынан-тойугунан, хабааннаах үлэтинэн даҕаны норуот киһитэ буоларын бары билинэбит уонна “норуодунай артыыс” үрдүк аата иҥэриллэрэ сөптөөх, наадалаах дии саныыбын!
Захар Иванович Федоров,
СӨ физкультураҕа уонна спортка үтүөлээх үлэһитэ,
худуоһунньуктар айар Сойуустарын чилиэнэ, ырыаһыт
Ырыа күннээх Сахам Сирэ
Сэттэ өҥнөөх куһаат кустук Ырыа буолан кутааланна. Сахам сирэ онно ордук Уратытык ойууланна.
Хоту муора түллэр кыаҕа Алмаас буолан ыһылынна. Үүнэр бурдук буһар уоҕа Күнү кууһан уһугунна.
Олоҥхоттон тэһиинэммит Аппыт кистээн дьырылатта. “Ырыа күнэ” бэлэхтэммит Күнэ-дьыла аанын аста.
Ытыктабыллаах Сахам сирин, дойдум дьоно, дорооболоруҥ!
Мин бу күннэргэ “Ырыа күннээх Сахам Сирэ” диэн хоһоону айан, бүөбэйдээн кумааҕыга түһэрдим. Бу иннинэ уонча сыллааҕыта “Ырыа күнэ уһугунна”, “Ырыа күн аргыстаах” диэн хоһооннорум композитор Өлөксөй Луҥха музыкатыгар кынаттанан киэҥ эйгэҕэ көппүттэрэ ыраатта. Ити барыта Сахабыт Сиригэр Ырыа Күнэ баар буолуохтаах диэн баҕа санааттан.
СӨ культуратын үтүөлээх үлэһитэ,
ырыанньык-поэт, Верхоянскай куорат,
Дьааҥы, Хаҥалас улуустарын,
Элгэс нэһилиэгин ытык олохтооҕо
Христофор Горохов – Элгэстэй
PS: Бу Христофор Горохов бүтэһик хоһооно, олохтон барыан аҕыйах хонук иннинэ ыыппыта диэн суруйар Варвара Калининская.
*Ырыа күнэ* быйыл, норуот күүһүнэн, 9-с сылын бэлиэтэнэр. Хаһан официальнай бырааһынньыкка кубулуйара буоллар?.. https://www.sakhaparliament.ru/sa/kultuura/6516-2021-05-20-21-16-32#.YKb_7l9u4DI.whatsapp
Матырыйааллары Мукучу модельнай библиотекатын фондатыгар Варвара Калининская ыытта.
Comments